Kockengen

Kockengen is een mooi dorp in het Utrechtse veenweidegebied. In de middeleeuwen raakte dit gebied bewoord, doordat de Utrechtse bisschop verguninningen uitgaf aan groepen boeren die het veengebied binnen vastgestelde maten mochten ontwateren en ontginnen. Deze cope-ontginningen komen in het Groene Hart van de Randstad veel voor. Kockengen is er een mooi voorbeeld van.

De naam Kockengen komt van het Franse Cocagne, oftewel Luilekkerland. Een plaats waar je niets hoefde te doen om aan eten te komen. Mogelijk werd deze naam bedacht om reclame te maken voor nieuwe participanten in de ontginning, het zou er goed toeven zijn. Hetzelfde is eeuwen later ook toegepast in Koekange in zuidwest Drenthe, waarvan de naam dezelfde oorsprong heeft. Niets was echter minder waar. De van oorsprong Franse kolonisten die zich hier vestigden, konden hier niet leven als een god in Frankrijk. Er moesten sloten gegraven worden, en toen het land beter ontwaterd was, klonk het in, waardoor volgende generaties kaden, dijken, sluizen en molens moesten bouwen om de voeten droog te houden. In plaats van akkerbouw moest met overschakelen op grasland.

Rond 1400 werden grote weteringen gegraven (bijv. De Bijleveld) om het gebied van z’n overtollige water te ontdoen. Het leverde Kockengen in elk geval ook goede vaarverbindingen op met de Oude Rijn en de Vecht. Bovendien heeft het dorp daardoor in het centrum een dubbele wetering, wat een mooi dorpsbeeld oplevert, de kern ligt tussen twee wateren ingeklemd.

Een bijzonder fenomeen vinden we aan de zuidzijde van Kockengen. Daar staat de Kockengense Molen, een wipmolen, zoals er zoveel in Holland staan. Maar de molen staat niet netjes aan de hoger gelegen wetering, die het water uit de polder afvoert. Er is een vaart gegraven (en tussen dijken gelegd) om de molenaar van voldoende wind te verzekeren. Eenzelfde truc is later in de 17^e eeuwse droogmakerijn in Noord Holland (m.n. de Schermer).

Je kunt in Kockengen kamperen op boerderij ‘t Hazenveld.

Kockengen ligt hier