Lith is misschien wel het bekendste dorp aan de rivier in Nederland. Het is het dorp waar de streekroman Dorp aan de Rivier van Anton Coolen, geschreven in 1934 is gesitueerd. Het boek is een roman, maar beschrijft tegelijkertijd de sfeer in de eerste decennia van de twintigste eeuw, toen er allerlei werkzaamheden aan de Maas werden gedaan. De sterk meanderende en daardoor trage Maas, had bijvoorbeeld een overlaat bij Cuijk, de Beerse Overlaat. Bij hoog water kon het water door de kommen ten zuiden van de Maas met de rivier meestromen door de polders. Na de verbetering van de Maas met sluizen en afgesneden meanders was de afvoercapaciteit van de benedenloop van de rivier sterk verbeterd en bovendien was de rivier beter geschikt voor de scheepvaart. Deze verbetering van de Maas begon al rond 1900 met het graven van een nieuw stuk rivier tussen Heusden en Geertruidenberg en het afdammen van de Maas bij Woudrichem.
Door het afsnijden van de bochten van de Maas, werd het ook logisch om de provinciegrens die door de rivier liep te veranderen.
Bij Lith zijn enkele kenmerkende landschapselementen van het rivierenlandschap te zien. Zo ligt ten westen van het dorp het Soldatenwiel, een kolkgat van een overstroming in 1795. Aan de overkant van diezelfde dijk ligt de Lithse Ham, een groot watergebied, dat ontstaan is door zandwinning. Bij de werkzaamheden daaraan, zijn restanten van een Romeinse tempel teruggevonden. Ten zuiden van het dorp liggen in de komgronden, die modern verkaveld zijn, na de afsluiting van de Beerse Overlaat in 1942, enkele eendenkooien. Ten oosten van het dorp ligt een sluizencomplex en bij het dorp zelf tenslotte de pont naar Gelderland.
Lith ligt hier
Geen opmerkingen:
Een reactie posten