Veel groter dan in Nederland, maar niet ver over de grens ligt de wijk MargarethenHöhe in Essen. Dit tuindorp werd vanaf 1909 gebouwd als geschenk aan de stad Essen door Margarethe Krupp ter gelegenheid van het huwelijk van haar dochter Bertha. De firma Krupp was de grootste staalfabrikant in het Ruhrgebiet en de rijkdom van de familie was enorm en weerspiegelt zich bijvoorbeeld ook in de Villa Hügel, waar de familie woonde.
De familie Krupp was echter ook zeer doordrongen van haar afhankelijkheid van de arbeiders en wilde het hen daarom graag naar de zin maken. De Margarethenhöhe is een wijk voor 10.000 inwoners, waar de bevolking voor werd geselecteerd. Er woonden voor 30% arbeiders van Krupp en verder ambtenaren en werknemers van banken, verzekeringen etc. De ontwerpers van de wijk maakten een totaalconcept. Er werden ook meubels en zelfs servies en bestek voor de woningen ontworpen. Die inrichting was minder een succes. Veel bewoners kozen liever zelf hun meubels.
Bedachte meubels en decoratie voor de woningen in de Margarethenhöhe
De huizen in de Margarethenhöhe zijn allemaal even groot en ze hebben dezelfde indeling. Ze waren met 60 vierkante meter woonoppervlak royaal groot, en standaard uitgerust met een toilet een spoelkeuken, stromend water en drie kamers, waaronder een woonkeuken. Door de standaardisering was de bouw goedkoop en waren de huren laag. Door die beperkte grootte, dwong de familie Krupp de arbeiders ook af niet te grote gezinnen te stichten.
De verschillen tussen de woningen zit vooral in de gevels van de woningen, ook in de details zoals deuren en ramen.
De architect van de wijk, Georg Metzendorf, heeft de Margarethenhöhe als een totaalconcept volgens de tuinstadgedachte uitgevoerd. De huizen zijn aan de binnenkant weliswaar hetzelfde, aan de buitenkant zijn de gevels steeds anders. Verspringende gevels en gebogen lijnen maken het verblijf in de wijk prettig. Het is er stil op straat, het wonen gebeurt binnen, maar het is zeker niet "unheimisch". Filosofische en psychologische theoriën uit het begin van de 20e eeuw zijn in de uitvoering verwerkt. De afwisseling die de natuur biedt is behouden gebleven en werd in de aanleg van de wijk versterkt. Zo zijn natuurlijke hoogteverschillen in de wijk benadrukt. Op een hoog punt staat een van de grootste gebouwen, waarin de winkel was gehuisvest.
De architect van de wijk, Georg Metzendorf, heeft de Margarethenhöhe als een totaalconcept volgens de tuinstadgedachte uitgevoerd. De huizen zijn aan de binnenkant weliswaar hetzelfde, aan de buitenkant zijn de gevels steeds anders. Verspringende gevels en gebogen lijnen maken het verblijf in de wijk prettig. Het is er stil op straat, het wonen gebeurt binnen, maar het is zeker niet "unheimisch". Filosofische en psychologische theoriën uit het begin van de 20e eeuw zijn in de uitvoering verwerkt. De afwisseling die de natuur biedt is behouden gebleven en werd in de aanleg van de wijk versterkt. Zo zijn natuurlijke hoogteverschillen in de wijk benadrukt. Op een hoog punt staat een van de grootste gebouwen, waarin de winkel was gehuisvest.
De natuurlijke uitstraling wordt versterkt door de begroeiing. Vrijwel alle woningen gaan schuil achter wingerds, die in begin oktober tijdens mijn bezoek net rood begonnen te kleuren. Rond de wijk is een groenzone, die parkachtig was aangelegd. De stichting die de wijk beheert, sinds de Krupps er afstand van hebben gedaan, is geen eigenaar van die groenzone. Na jaren van verwaarlozing is heeft de gemeente Essen nu echter parkarcheologen in dienst om het park in originele staat terug te brengen.
In de Tweede Wereldoorlog is de Margarethenhöhe vrijwel volledig verwoest. Maar de wijk is weer in originele staat opgebouwd, zij het dat de huizen groter werden uitgevoerd, om aan de veranderde eisen van de tijd te kunnen voldoen.
Tegenwoordig is de wijk nog steeds erg populair om te wonen. De stichting die de wijk beheert, heeft nog steeds een selectiebeleid van de inwoners, waarin gestreefd wordt naar een afspiegeling van de maatschappij. Zo zijn er ook huizen aangepast voor “Behinderte” en senioren en zijn er woningen gereserveerd voor mensen met een “migrationshintergrund”.
Ook de straatnamen zijn bewust gekozen om de bewoners een thuisgevoel te geven (foto's Theo Peenstra).
Margarethenhöhe ligt hier
Geen opmerkingen:
Een reactie posten