Dit bericht is een samenvatting van het werkstuk van Bas Sandee, dat hij in 2009 maakte voor het vak Nederlandse Landschappen.
Middelstum is één van de oudste wierdendorpen van de provincie Groningen. Het is een typisch wierdendorp met een radiaire structuur en het ligt hemelsbreed vijftien kilometer ten noorden van de stad Groningen. Het dorp, dat tegenwoordig zo'n 2500 inwoners telt, maakt deel uit van een lange wierdenrij die van Usquert tot Lellens loopt. De wierden zijn ontstaan op de westelijke oeverwal van de trechtermonding van de Fivel. De hoogte van de wierde van Middelstum bedraagt 2 meter en 30 centimeter boven NAP.
In de jaren '70 van de vorige eeuw zijn tijdens graafwerkzaamheden aan de rand van het dorp archeologische vondsten gedaan uit omstreeks de zesde eeuw voor Christus. Hiermee is één van de vroegste nederzettingen van het gebied ontdekt. "Mitilistenheim" wordt echter pas voor het eerst genoemd rond de tiende eeuw in een lijst van kloostergoederen.
Bij het dorp bevonden zich lange tijd de borgen Asinga, Ewsum en Mentheda. Alle borgen werden grotendeels gesloopt in de 18e eeuw maar van Borg Asinga resteert het poortgebouw aan de rand van de vroegere dorpskern. Van Borg Ewsum is de onderbouw van de verdedigingstoren nog aanwezig. Meest opvallend is wellicht de Sint Hippolytuskerk (1445) dat op het hoogste punt van de wierd is gebouwd en vanuit de wijde omgeving niet te missen is.
Middelstum ligt, zoals de meeste wierdendorpen, aan een voormalige priel of waddenstroom. Het Boterdiep, zo'n voormalige priel, is in de zeventiende eeuw vergraven. Het Boterdiep heeft zijn naam te danken aan het transport van melkproducten. De dagelijkse aan- en afvoer van grondstoffen en producten via het Boterdiep blijkt dusdanig gunstig dat in 1895 de Stoomzuivelfabriek Middelstum word opgericht. Uiteindelijk bleek het vanwege de enorme groei nodig om een nieuwe locatie voor de zuivelfabriek te zoeken dat zowel aan het spoor, het vaarwater en het wegennet lag. De zuivelfabriek verhuisde daarom in 1921 naar het nabij gelegen Bedum, is tegenwoordig eigendom van FrieslandCampina en verwerkt nog steeds zuivelproducten in de vorm van kaas.
Er vinden als gevolg van de bodemdaling door aardgaswinning regelmatig aardbevingen plaats in de omgeving van Middelstum. De zwaarste aardbeving in de provincie Groningen tot nu toe had een sterkte van 3,5 op de Schaal van Richter en vond plaats in 2006. Het epicentrum van die aardbeving lag bij Middelstum.
In de jaren '70 van de vorige eeuw zijn tijdens graafwerkzaamheden aan de rand van het dorp archeologische vondsten gedaan uit omstreeks de zesde eeuw voor Christus. Hiermee is één van de vroegste nederzettingen van het gebied ontdekt. "Mitilistenheim" wordt echter pas voor het eerst genoemd rond de tiende eeuw in een lijst van kloostergoederen.
Bij het dorp bevonden zich lange tijd de borgen Asinga, Ewsum en Mentheda. Alle borgen werden grotendeels gesloopt in de 18e eeuw maar van Borg Asinga resteert het poortgebouw aan de rand van de vroegere dorpskern. Van Borg Ewsum is de onderbouw van de verdedigingstoren nog aanwezig. Meest opvallend is wellicht de Sint Hippolytuskerk (1445) dat op het hoogste punt van de wierd is gebouwd en vanuit de wijde omgeving niet te missen is.
Middelstum ligt, zoals de meeste wierdendorpen, aan een voormalige priel of waddenstroom. Het Boterdiep, zo'n voormalige priel, is in de zeventiende eeuw vergraven. Het Boterdiep heeft zijn naam te danken aan het transport van melkproducten. De dagelijkse aan- en afvoer van grondstoffen en producten via het Boterdiep blijkt dusdanig gunstig dat in 1895 de Stoomzuivelfabriek Middelstum word opgericht. Uiteindelijk bleek het vanwege de enorme groei nodig om een nieuwe locatie voor de zuivelfabriek te zoeken dat zowel aan het spoor, het vaarwater en het wegennet lag. De zuivelfabriek verhuisde daarom in 1921 naar het nabij gelegen Bedum, is tegenwoordig eigendom van FrieslandCampina en verwerkt nog steeds zuivelproducten in de vorm van kaas.
Er vinden als gevolg van de bodemdaling door aardgaswinning regelmatig aardbevingen plaats in de omgeving van Middelstum. De zwaarste aardbeving in de provincie Groningen tot nu toe had een sterkte van 3,5 op de Schaal van Richter en vond plaats in 2006. Het epicentrum van die aardbeving lag bij Middelstum.
Middelstum ligt hier
Geen opmerkingen:
Een reactie posten